Czym jest rak okrężnicy i odbytnicy (rak jelita grubego)?

Rak okrężnicy i odbytnicy

Okrężnica i odbytnica stanowią części jelita grubego. Jelito grube to umięśniony przewód, który ma około 5 ft. (1,5 m) długości. Stanowi ostatni odcinek układu pokarmowego. Wchłania wodę i przechowuje produkty odpadowe po jedzeniu. Odbytnica to ostatnie 6 in. (15 cm) jelita grubego.

Okrężnica i odbytnica są wyściełane gładką błoną śluzową. Składa się ona z milionów komórek. Komórki te codziennie samoczynnie wymieniają się, aby błona śluzowa była zdrowa. Zmiany w tych komórkach mogą prowadzić do narośli w okrężnicy i odbytnicy, które potem mogą stać się nowotworowe.

Kiedy dochodzi do zmiany w błonie śluzowej jelita grubego

Zmiany, które powstają w komórkach wyściełających okrężnicę i odbytnicę, obejmują:

• Polipy. Są to mięsiste zbitki tkanek, które tworzą się na błonie śluzowej okrężnicy lub odbytnicy. Małe polipy są zwykle łagodne (nienowotworowe). Jednak z czasem tego typu polipy, znane jako polipy gruczolakowate, mogą ulec zmianie i stać się nowotworowe. Im dłużej polip jest w jelicie i im jest większy, tym większe prawdopodobieństwo, że stanie się nowotworem. Zdarza się to na przestrzeni lat. Dlatego każdą tego typu narośl należy usunąć, jeśli tylko jest to możliwe. Wczesne usunięcie polipa może zapobiec powstaniu nowotworu. 

• Nowotwór jelita grubego. Zwykle pojawia się, gdy komórki polipa narastają niekontrolowanie. W miarę rozrastania się nowotworu może on zająć głębsze warstwy jelita grubego lub ściany odbytnicy. Z czasem nowotwór może rozprzestrzenić się poza obszar okrężnicy i odbytnicy i zająć sąsiednie organy. Może dawać przerzuty do węzłów chłonnych. Komórki rakowe mogą też dawać przerzuty do innych organów w organizmie. Określamy ten proces mianem metastazy. Im szybciej guz nowotworowy zostanie usunięty, tym większe szanse, że nie zdąży dać przerzutów.

Opcje leczenia w przypadku raka okrężnicy i odbytnicy

Wspólnie z lekarzem ustalisz, jaki schemat leczenia będzie najlepszy w Twoim przypadku. Dostępne opcje leczenia:

• Operacja. To najpopularniejsza forma leczenia. Wykonuje się zabieg w celu usunięcia raka okrężnicy i odbytnicy. Usuwa się również część pobliskiej tkanki. Może też zaistnieć potrzeba usunięcia pobliskich węzłów chłonnych.

• Chemioterapia. To leczenie może być wdrożone wspólnie z leczeniem operacyjnym. Może też być włączone zamiast leczenia operacyjnego, jeśli nowotwór daje już przerzuty. Są to silne leki stosowane do zabijania komórek rakowych. Nazywamy to leczeniem ogólnoustrojowym. Działa ono na cały organizm. Chemioterapię przeprowadza się zwykle u pacjentów nieszpitalnych, podając chemię pacjentowi w gabinecie lekarskim. Czasami ma to miejsce także w przychodni lub szpitalu. Może mieć postać tabletek. A czasami jest podawana dożylnie poprzez kroplówkę. W ten sposób lek jest powoli uwalniany do krwioobiegu.

• Radioterapia. To leczenie może być wdrożone w przypadku nowotworu odbytnicy. Promienie Roentgena wysokiej energii są kierowane na guz, aby zabić komórki rakowe. Jest to leczenie miejscowe. Wpływa ono na konkretne miejsce, a nie na cały organizm. Zwykle jest przeprowadzane u pacjentów nieszpitalnych, ale na sam zabieg należy przyjechać do szpitala lub poradni.

• Terapia celowana. To leczenie, które wykorzystuje leki działające na określone geny, białka lub funkcje komórek, które umożliwiają wzrost komórek nowotworowych. Komórki nowotworowe są badane, aby sprawdzić, czy mają zmiany, na które leczenie ma zadziałać. Czasami terapia celowana jest stosowana wraz z chemioterapią. Może być również stosowana oddzielnie.

• Immunoterapia. Ta terapia wykorzystuje leki, które wspomagają układ odpornościowy w walce z nowotworem. Są pomocne podczas leczenia nowotworu jelita grubego, który wykazuje pewne zmiany genetyczne. Immunoterapia może być rozwiązaniem w przypadku zaawansowanego nowotworu jelita grubego, jeśli wystąpią takie zmiany. Może być również użyta, jeśli chemioterapia nie przyniosła efektów.