Czym jest rak prostaty?

Prostata

Prostata to gruczoł krokowy u mężczyzn wielkości i kształtu orzecha włoskiego, znajdujący się za podstawą penisa. Okala górną część cewki moczowej. Cewka moczowa to przewód, który transportuje mocz z pęcherza poprzez penisa na zewnątrz ciała. Prostata produkuje część płynu, w którym znajduje się nasienie. Podczas orgazmu nasienie wydobywa się z ciała mężczyzny poprzez cewkę moczową.

Kiedy dochodzi do powstania nowotworu prostaty

Kiedy mężczyzna się starzeje, komórki prostaty mogą ulegać zmianie, tworząc guzy lub inne narośle. Te narośle mogą być:

• Nienowotworowe (nierakowe). Z upływem lat gruczoł prostaty zwykle powiększa się. Określa się to mianem hiperplazji gruczołu krokowego. Wówczas nadmiar tkanki prostaty zwykle naciska na cewkę moczową, powodując problemy z oddawaniem moczu. Jednak hiperplazja gruczołu krokowego to nie nowotwór i nie prowadzi do niego.

• Atypowe. Czasami komórki prostaty nie wyglądają normalnie (typowo). Jednym z rodzajów nietypowej narośli jest śródnabłonkowa neoplazja stercza (PIN). Komórki PIN nie są nowotworowe. Jednak jeśli wzorzec komórek jest bardzo atypowy (dużego stopnia, HGPIN), wówczas występuje ryzyko 1:5, że w innej części prostaty wytworzył się nowotwór.

• Nowotworowe. Kiedy atypowe komórki prostaty zaczną rozrastać się niekontrolowanie i rozpoczną inwazję na inne tkanki, wówczas mówimy o komórkach nowotworowych. Te komórki mogą nie dawać żadnych objawów. Czasami guzy można wyczuć palpacyjnie podczas badania fizykalnego, ale nie zawsze. Z czasem nowotwór prostaty może zająć pobliskie organy lub dawać przerzuty do pobliskich węzłów chłonnych. Węzły chłonne to niewielkie organy w całym ciele, które stanowią część układu immunologicznego. W niektórych przypadkach nowotwór daje przerzuty do kości i organów bardzo odległych w organizmie. Nazywamy to metastazą.

Diagnozowanie nowotworu prostaty

Początkowo nowotwór prostaty może nie dawać żadnych objawów. Problemy z oddawaniem moczu nie są często objawem nowotworu, ale innej choroby, np. hiperplazji gruczołu krokowego. Aby sprawdzić, czy masz raka prostaty, lekarz musi przeprowadzić badanie fizykalne oraz zlecić kilka innych badań. Mają one na celu potwierdzenie, czy problem jest spowodowany rakiem. A także zapewnią więcej informacji na temat ewentualnego nowotworu. Zwykle przeprowadza się poniższe badania:

• Badanie na obecność specyficznego antygenu prostaty (PSA). PSA to substancja chemiczna produkowana przez komórki prostaty. Ilość PSA we krwi (poziom PSA) wskazuje na obecność lub brak nowotworu prostaty. Generalnie wysoki lub rosnący poziom PSA może oznaczać nowotwór prostaty. Jednak samo badanie antygenu PSA nie potwierdza, że u mężczyzny rozwija się rak prostaty.

• Biopsja gruboigłowa. To badanie jest niezbędne, aby potwierdzić, że mężczyzna choruje na nowotwór prostaty. Do pobrania maleńkich wycinków tkanki używa się igły medycznej. Podczas badania do odbytu jest wprowadzana mała sonda. Sonda przesyła obraz prostaty na ekran monitora. Wykorzystując ten obraz, lekarz za pomocą cienkiej, pustej igły pobiera próbki tkanki z całego gruczołu prostaty. Są następnie przesyłane do laboratorium, gdzie się je bada pod kątem obecności nowotworu.